خواص دانه کینوا

1- تنظیم فشار خون

مشخص شده است که کیفیت پروتئین کینوا مشابه کازئین شیر (نوعی پروتئین در شیر) بوده و دانه کینوا سرشار از ریزمغذی های مختلف مانند پتاسیم، آهن، کلسیم و ریبوفلاوین (یا ویتامین B2) است. پتاسیم جزء مهمی از سلول و مایعات بدن است که به کنترل ضربان قلب و فشار خون کمک می کند.

 

 

2- تنظیم قند خون

 از کربوهیدرات های دانه کینوا می توان به عنوان غذا – دارو استفاده کرد چون کینوا قند خون، اسیدهای چرب آزاد و تری‌گلیسریدها را کاهش می دهد. (غذا – دارو هر ماده‌ای است که غذا یا بخشی از یک غذا بوده و فواید دارویی یا سلامتی دارد، از بیماری ها جلوگیری کرده یا به درمان آنها کمک می کند.)

مطالعات روی افراد مبتلا به بیماری سلیاک نشان داد که شاخص گلیسمی دانه کینوا نسبت به پاستا و نان های بدون گلوتن معمولی نسبتاً پایین تر است. غذاهایی با شاخص گلیسمی پایین (کمتر از 55) به تدریج سطح قند خون و انسولین را افزایش می دهند. نشان داده شده است که رژیم های غذایی با شاخص گلیسمی پایین، کنترل وزن و سطح گلوکز و لیپید را بهبود می دهند چون این نوع رژیم ها به کنترل اشتها کمک می کنند.

 

مطالعه ی دوم :

در پژوهشی، یک رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین که حاوی کینوا نیز بود را آزمایش کردند. به مدت شش ماه، دانشمندان 210 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 و تحت درمان با داروهای ضد قند خون بالا را مورد بررسی قرار دادند. بیماران را به دو گروه تقسیم کردند: 1- گروه دارای رژیم غذایی حاوی غلات بالا، 2- گروه دارای رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین. در گروه دوم، هموگلوبین A1c بیشتر کاهش پیدا کرد و همچنین، کلسترول خوب (HDL) آنها افزایش یافت.

 

 

3- تسکین علائم یائسگی

لیگنان های موجود در مواد غذایی توسط باکتری های روده به دو انترولیگنان عمده متابولیزه می شوند: انترودیول (END) و انترولاکتون (ENL). انترودیول و انترولاکتون از طریق اتصال به گیرنده های استروژن، اثرات استروژنی ضعیفی از خود نشان می دهند؛ شواهدی از فعالیت ضدالتهابی و ضد تومورزایی و همچنین، کاهش استرس اکسیداتیو با افزایش مصرف لیگنان ها وجود دارد.

زنان یائسه به دلیل کمبود استروژن مستعد ابتلا به بیماری های مزمن هستند. از آنجایی که در این دوران، التهاب بسیار شایع است و برخی از غلات نیز اثرات ضدالتهابی دارند، مطالعه ای را با هدف بررسی اثر مصرف پرک کینوا و پرک ذرت بر نشانگرهای التهابی خون و اِنترولیگنان های ادراری گروهی از زنان یائسه کم تحرک و دارای اضافه وزن انجام دادند.

 

روش تحقیق :

این تحقیق آینده نگر و دوسو کورشده روی 34 زن (2 گروه 17 نفره) که در طول 4 هفته، هر روز 25 گرم پرک کینوا یا پرک ذرت مصرف می کردند، صورت گرفت. شرکت کنندگان می توانستند این میزان کینوا یا ذرت را به میوه ها، آبمیوه، میلک شیک ‌های میوه ای و یا به ناهار یا شام خود اضافه کنند. همچنین، از آنها خواستند که سایر منابع غذایی حاوی لیگنان ها مانند تخم کتان و سویا را مصرف نکنند.

در شروع و پایان مداخله، نشانگرهای التهابی سرم خون (شامل اینترلوکین-6 (IL-6)، فاکتور نکروز دهنده تومور آلفا (TNF-α)) و انترولیگنان های ادراری (شامل اِنترولاکتون ادراری (ENL)) را اندازه‌گیری کردند.

 

ادامه ی تحقیق :

در شروع مداخله، میزان اینترلوکین-6 در گروه مصرف کننده کینوا نسبت به گروه مصرف کننده ذرت بیشتر بود، اما در پایان مداخله، مقدار آن در هر دو گروه یکسان بود. این امر نشان می دهد که تغذیه با کینوا می تواند نشانگر التهابی IL-6 را کاهش دهد.

براساس نتایج این مطالعه، مصرف حاد پرک کینوا طی 4 هفته سطح سرم IL-6 در زنان یائسه دارای اضافه وزن را معکوس کرد؛ این نشان دهنده آن است که می توان برای درمان فرآیند التهابی زنان یائسه، کینوا را در نظر گرفت.

 

4- بهبود عملکرد دستگاه گوارش

سلیاک یک بیماری روده ای است که گلوتن موجود در رژیم غذایی (نوعی پروتئین موجود در گندم، چاودار و جو⁽¹¹⁾) باعث تحریک آن می شود و درمان آن، مستلزم پیروی از یک رژیم غذایی عاری از گلوتن است.

کینوا یک گیاه بسیار مغذی است و آن را به عنوان بخشی از رژیم غذایی بدون گلوتن توصیه می کنند، اما داده های حاصل از مطالعات خارج از بدن موجود زنده اشاره بر این دارند که پرولامین های کینوا می توانند پاسخ های ایمنی ذاتی (دفاع غیراختصاصی) و تطبیقی (دفاع اختصاصی) را در بیماران سلیاکی تحریک کنند. بنابراین، مطالعه ای با هدف ارزیابی اثر کینوا بر بدن بیماران سلیاکی بزرگسال انجام شد.

 

شروع مطالعه :

در این مطالعه، 19 بیمار سلیاکی تحت درمان، به مدت 6 هفته، روزانه 50 گرم کینوا را به عنوان بخشی از رژیم غذایی بدون گلوتن معمولشان مصرف کردند. دانشمندان رژیم غذایی، پارامترهای سرولوژی و گوارشی (معده‌ای – روده‌ای) آنها را آنالیز کردند. علاوه بر این، محققین پارامترهای ریخت‌‌سنجی 10 بیمار را قبل و بعد از خوردن کینوا اندازه گیری کردند.

اندازه‌گیری های ریخت‌سنجی بر نمونه های برداشته شده از بافت دوازدهه (دئودنوم) انجام شدند و شامل این موارد بودند: نسبت ارتفاع پرز روده به عمق کریپت (VH:CD)، ارتفاع سلول انتروسیت سطحی (SECH) و تعداد لنفوسیت ‌های داخل اپیتلیالی (IEL) به ازاء هر 100 اِنتروسیت.

 

بازه ی نرمال پارامترها :

محدوده طبیعی این پارامترها به این شرح است : VH:CD : بین (3:1) و (5:1) ، SECH : بین 29 و 34 میکرومتر. تعداد IEL : کمتر از 20 به ازاء هر 100 انتروسیت. معمولاً بیماری سلیاک وقتی تشخیص داده می شود که پارامتر VH:CD کمتر از 3:1، SECH کمتر از 29 میکرومتر و IEL بیشتر از 20 عدد به ازاء هر 100 انتروسیت باشد. تغییرات منفی در ترکیب این پارامترها نشانه تشدید بیماری است و یافته های این مطالعه نشان داد که پارامترهای گوارشی طبیعی بودند.

افزودن کینوا به رژیم غذایی بدون گلوتن بیماران سلیاکی به خوبی تحمل شد و بیماری را تشدید نکرد. به طور کلی، این اولین داده های بالینی است که نشان می دهد افراد مبتلا به سلیاک می توانند با خیال راحت مصرف روزانه 50 گرم کینوا برای 6 هفته را تحمل کنند.

 

 

5- بهبود عملکرد کبد

به منظور بررسی اثر دانه کینوا بر سمیت کبدی ناشی از کربن تتراکلرید (CCl₄) در موش های نر نژاد سوئیس آلبینو، مطالعه ای را انجام دادند.

موش ها را به سه گروه 20 تایی تقسیم کردند: 1. گروه کنترل (موش های سالم که به مدت 12 هفته روغن زیتون مصرف کردند)، 2- گروه دارای سمیت کبدی ناشی از مصرف CCl₄ به مدت 12 هفته، 3- گروه دارای سمیت کبدی ناشی از مصرف CCl₄ و پودر دانه کینوا (20 میلی گرم بر کیلوگرم) به مدت 12 هفته.

 

ادامه ی مطالعه :

پس از سه دوره مختلف 4، 8 و 12 هفته ای، اثر این مواد بر بافت کبد را بررسی کردند. سطح آنزیم نشانگر فعالیت کبد موجود در سرم خون شامل گلوتامیک اُگزالواَستیک ترانس آمیناز، گلوتامیک پیروویک ترانس آمیناز، آلکالین فسفاتاز و سطح سه آنزیم آنتی اکسیدانی کبد یعنی لیپید پراکسیداسیون، سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون کاهش یافته را اندازه گیری کردند.

نتایج نشان داد که پودر دانه کینوا سطح سرمی آنزیم های کبدی که در اثر مصرف CCl₄ افزایش یافته بودند را به میزان قابل توجهی کاهش داد و سطح آنزیم های آنتی اکسیدانی کبد را به مقدار طبیعی برگرداند؛ مطالعات آسیب شناسی بافت کبد نیز این نتیجه را تأیید کردند.

 

6- تسریع کاهش وزن

اِکدی ‌استروئیدها هورمون های استروئیدی هستند که خواص دارویی و متابولیکی بالقوه ای را در پستانداران نشان می‌ دهند. متداول ‌ترین اکدی ‌استروئید، 20- هیدروکسی اکدیزون (20E)، در کینوا نیز وجود دارد. مطالعه ای با هدف بررسی قابلیت «عصاره کینوای غنی شده با مکمل 20E» در جلوگیری از بروز چاقی ناشی از رژیم غذایی و تنظیم بیان ژن های خاص آدیپوسیتی در موش ها انجام شد.

موش ها را به طور تصادفی به 4 گروه 12 تایی تقسیم نموده و به مدت 3 هفته، آنها را با یک رژیم غذایی کم چرب یا پرچرب تا جایی که اشتها داشتند تغذیه کردند. گروه دارای رژیم غذایی پرچرب نیز به سه گروه تقسیم شدند: 1- فقط دارای رژیم پرچرب، 2- رژیم پرچرب همراه با استفاده از عصاره کینوا غنی شده با 20E و 3- رژیم پرچرب همراه با 20- هیدروکسی اکدیزون خالص (20E).

 

ادامه ی تحقیق :

استفاده از مکمل عصاره کینوا، توسعه بافت آدیپوز (بافت چربی) در موش های دارای رژیم غذایی پرچرب را، بدون تعدیل افزایش وزن آنها، کاهش داد. این اثر خاص بر بافت آدیپوز را بیشتر به کاهش اندازه آدیپوسیت (سلول چربی) و کاهش بیان چندین ژن درگیر در ذخیره چربی، شامل لیپوپروتئین لیپاز و فسفوانول پیروات کربوکسیناز (PEPc)، ارتباط دادند.

این تحقیق نشان می دهد که عصاره کینوا در درون بدن موجود زنده، فعالیت ضدچاقی دارد و می توان از آن به عنوان یک مکمل تغذیه ای برای جلوگیری و درمان چاقی و اختلالات مرتبط با چاقی استفاده کرد.

 

7- تنظیم کلسترول خون

در پژوهشی، به مدت 30 روز، به 22 دانشجوی 18 تا 45 ساله کینوا به شکل نوار غلات دادند. آنها هر روز 2 عدد از این فرآورده را که در کل حاوی 5/19 گرم کینوا بود، مصرف کردند. برای تشخیص پروفایل گلیسمی و بیوشیمیایی، قبل و بعد از این 30 روز نمونه خون آنها را گرفتند. نتایج نشان داد که کینوا اثر مفیدی بر بخشی از جمعیت مورد مطالعه داشت چون سطح کلسترول کل، تری گلیسرید و کلسترول بد (LDL) کاهش یافت.

اگرچه وقتی پارامترهای شاخص گلیسمی، وزن و فشار خون را به درصد بررسی کردند، تفاوت قابل توجهی در آنها مشاهده نشد، اما سطح قند خون، وزن بدن و فشار خون در برخی از افراد کاهش یافت.

 

ادامه ی مطالعه :

می توان نتیجه گرفت که مصرف کینوا در رژیم غذایی می تواند در جلوگیری و درمان عواملی که احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی را افزایش می دهند، مفید باشد. اگرچه، برای اثبات این خاصیت، مطالعات بیشتری لازم است. مطالعه ای آینده نگر و دوسو کورشده روی 35 زن دارای اضافه وزن انجام شد. آنها طی یک دوره ‌ی 4 هفته ای متوالی، هر روز 25 گرم پرک کینوا یا پرک ذرت مصرف کردند.

در شروع و در پایان مداخله، برای تعیین گلوکز، کلسترول کل و فراکشن ها (کلسترول خوب، کلسترول بد و تری گلیسریدها)، نشانگرهای استرس اکسیداتیو (شامل ترکیبات واکنش دهنده با اسید تیوباربیتوریک (TBARSs)، گلوتاتیون کاهش یافته (GSH))، ویتامین E و اِنترولیگنان ها از آنها نمونه خون گرفتند.

در هر دو گروه، غلظت های سرمی تری گلیسرید، TBARS و ویتامین E به طور قابل توجهی کاهش، و دفع انترولیگنان ها از طریق ادرار افزایش یافت.

 

.